INTERPELACJA
Dotyczy: wieloletniego i nierozwiązanego problemu zalewania budynków i posesji wodami opadowymi spływającymi z drogi publicznej przy ulicy Elizy Orzeszkowej w Zambrowie.
Szanowny Panie Burmistrzu,
Działając na podstawie art. 24 ust. 4 -7 Ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2024 roku, poz. 609, z późn. zm.) w imieniu mieszkańców ulicy Elizy Orzeszkowej oraz własnym, składam interpelację dotyczącą jednego z najbardziej uciążliwych i wciąż nierozwiązanych problemów infrastrukturalnych na terenie miasta Zambrowa – cyklicznego i powtarzalnego zalewania budynków i posesji prywatnych wodami opadowymi.
Mieszkańcy posesji zlokalizowanych przy ulicy Elizy Orzeszkowej od ponad 30 lat doświadczają skutków intensywnych opadów deszczu i borykają się z problemem cyklicznego zalewania wodami opadowymi spływającymi z drogi publicznej na prywatne nieruchomości.
Topografia terenu oraz układ urbanistyczny okolicznych ulic sprawia, że ulica Elizy Orzeszkowej stanowi naturalną zlewnię dla wód opadowych spływających z wyżej położonych terenów oraz sąsiednich ulic, szczególnie podczas intensywnych opadów deszczu. Każdy większy opad oznacza realne zagrożenie dla domów, garaży oraz prywatnego mienia mieszkańców.
Pomimo realizowanych na przestrzeni lat inwestycji miejskich, problem pozostaje nierozwiązany, co potwierdzają dane dotyczące licznych interwencji służb ratunkowych. Dane Państwowej Straży Pożarnej jednoznacznie wskazują skalę problemu - w latach 1995 – 2025 służby ratownicze interweniowały 52 razy, natomiast w ostatnich 15 latach aż 30 razy, wypompowując wodę z budynków i posesji zlokalizowanych w dolnej części ulicy.
Istniejąca infrastruktura odprowadzania wód opadowych jest niewydolna i niedostosowana do rzeczywistych warunków hydrologicznych, co skutkuje okresowym zalewaniem budynków oraz podwórek. Nawet ostatnia inwestycja zrealizowana w 2022 roku nie przyniosła oczekiwanych rezultatów. Nadmierne ilości wód opadowych w tym rejonie zmuszają mieszkańców do podejmowania doraźnych działań przeciwpowodziowych, takich jak układanie zapór przeciwpowodziowych, wyprowadzanie pojazdów z garaży i podwórek na tereny wyżej położone włącznie. Straty materialne spowodowane zalewaniem są znaczne, a usunięcie skutków długotrwałe i kosztowne.
Mieszkańcy po latach zgłoszeń i interwencji, stracili wiarę w to, że problem ten zostanie kiedykolwiek rozwiązany.
Jednocześnie należy podkreślić, że w obliczu nasilających się zmian klimatycznych, coraz częstszych opadów nawalnych oraz ekstremalnych zjawisk pogodowych, brak kompleksowych i długofalowych działań w zakresie gospodarki wodami opadowymi będzie prowadził do dalszego pogłębiania się problemu i pogorszenia życia mieszkańców nie tylko przy ulicy Elizy Orzeszkowej, lecz także w innych częściach miasta.
W związku z powtarzającymi się zalaniami i podtopieniami w tych samych lokalizacjach miasta dostrzegam jednak szansę na systemowe rozwiązanie tego problemu. W tym kontekście szczególnie istotna jest zapowiedź udziału miasta Zambrów w nowym naborze wniosków w ramach programu Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej 2021-2027 (Działanie 2.2: Adaptacja do zmian klimatu, dostosowanie miast do ekstremalnych stanów pogodowych…).
Obecnie ponad 440 tys. mieszkańców z 12 miast Polski Wschodniej m.in. Grajewa i Ostrowi Mazowieckiej skorzysta z wielomilionowych inwestycji wsparcia z programu „Funduszy Europejskich dla Polski Wschodniej”, które pomagają zwiększyć odporność miast do zmian klimatu - ekstremalnych stanów pogodowych m.in. poprzez przebudowę infrastruktury wodnej i kanalizacyjnej, poprawę systemu zarządzania wodami opadowymi czy budowę systemów instalacji zagospodarowania i magazynowania wód opadowych, które zapobiegają podtopieniom, zalaniom i ograniczają ich skutki.
W związku z powyższym w imieniu mieszkańców oraz własnym zwracam się z następującymi pytaniami:
1. Czy ulica Elizy Orzeszkowej, zostanie ujęta w planowanym projekcie w ramach programu FEPW jako obszar o najwyższym ryzyku podtopień?
2. Czy miasto Zambrów posiada w planach konkretne inwestycje poprawiające retencję oraz zarządzanie wodami opadowymi i roztopowymi w zagrożonych lokalizacjach?
3. Czy w mieście planowane są inwestycje mające na celu kompleksową modernizacje lub rozbudowę kanalizacji deszczowej i urządzeń wodnych?
4. Czy rozważana jest budowa systemów magazynowania wód opadowych (np. podziemne zbiorniki retencyjne), które zapobiegałyby podtopieniom, a zgromadzona woda mogłaby służyć do celów komunalnych w tym pielęgnacji zieleni miejskiej?
5. Czy w ramach adaptacji do zmian klimatu planowane są inwestycje w „zieloną infrastrukturę” i rewitalizację terenów zielonych?
W trosce o bezpieczeństwo mieszkańców, ochronę ich mienia oraz odpowiedzialne i długofalowe zarządzanie infrastrukturą, wnoszę o potraktowanie tej sprawy priorytetowo, podjęcie realnych decyzji inwestycyjnych, skuteczne pozyskanie środków zewnętrznych oraz kompleksowe rozwiązanie problemu zagospodarowania wód opadowych nie tylko przy ulicy Elizy Orzeszkowej ale także w innych newralgicznych lokalizacjach miasta.

Z relacji mieszkańców ulicy E. Orzeszkowej:
„Ulica Elizy Orzeszkowej została zaprojektowana w 1984 roku. Znajduje się na osiedlu Konopnicka w Zambrowie i została zabudowana na przełomie lat 80. i 90.
W 1991 roku intensywne opady deszczu spowodowały zalanie połowy nowo wybudowanych domów na tej ulicy. Ówczesna administracja miasta uznała, że przyczyną problemu jest brak utwardzonej nawierzchni oraz brak kanalizacji burzowej. W związku z tym podjęto decyzję o budowie tymczasowego kanału odprowadzającego wodę z ul. Orzeszkowej do ul. Łomżyńskiej.
W latach 1993-1995 ponownie dochodziło do zalewania ulicy. Wówczas stwierdzono konieczność budowy kanalizacji burzowej oraz wykonania asfaltowej nawierzchni, co miało definitywnie rozwiązać problem.
W 1997 roku, mimo wcześniejszych inwestycji, ulica Orzeszkowej została zalana trzykrotnie. Burmistrz Kazimierz Dąbrowski wraz z zespołem architektów ustalił, że ulica ta stanowi najniższy punkt na osiedlu Konopnicka, a jej końcowy odcinek położony jest wyżej niż część środkowa. Woda nie miała więc możliwości odpływu i przelewała się na prywatne posesje mieszkańców. Podjęto decyzję o budowie trzeciego kanału odpływowego, który powstał w 1998 roku.
W latach 2002-2003 sytuacja powtórzyła się. Urząd Miasta odmówił wówczas pomocy mieszkańcom, wskazując jako przyczynę wyjątkowo ulewne deszcze. Kolejne zalania miały miejsce w latach 2007-2008. Ówczesny radny Ireneusz Rudnicki interweniował w tej sprawie, co doprowadziło do decyzji o budowie czwartego kolektora na ul. Orzeszkowej. Inwestycję zakończono w 2010 roku. Jednak już trzy lata później ponownie doszło do zalania ulicy.
W 2020 roku mieszkańcy przekazali Burmistrzowi Miasta Zambrów zaświadczenie ze Straży Pożarnej, dokumentujące około trzydzieści interwencji związanych z wypompowywaniem wody w latach 2010-2022. Po zapoznaniu się z dokumentem Burmistrz wraz z Radą Miasta, na wniosek mieszkańców, podjęli decyzję o budowie piątego kanału odpływowego. Zrealizowano go w 2022 roku - była to rura o średnicy 500 mm poprowadzona w kierunku ul. Łomżyńskiej.
W 2023 roku ulica Orzeszkowej ponownie została zalana wodami opadowymi spływającymi z całego osiedla Konopnicka. Od 2017 roku dodatkowo zaczęło zalewać deptak biegnący za działkami mieszkańców - od ul. Podleśnej przy przychodni Medico aż do ul. Konopnickiej w wyniku obniżenia krawężnika przy parkingu przychodni, co powoduje kierowanie wody na teren posesji mieszkańców ul. Orzeszkowej.
Kolejne zalania wystąpiły w latach 2024 i 2025. Domy położone w najniższym punkcie ulicy - Orzeszkowej - przy każdej powodzi narażone są na największe straty.”